13 sierpnia 2022 (sobota), 16:16:16

Trudne słowa związane z architekturą i urbanistyką

Wynotowuję, bo czasem warto wiedzieć o na co się człowiek gapi, o czym się myśli i gada 

Trudne słowa związane z architekturą sakralną:

  • absyda - zaokrąglona część kościoła na jego końcu
  • transept - część kościoła prostopadła do głównej osi
  • nawa - podłużna część kościoła przeznaczona dla wiernych, przed prezbiterium lub transeptem, wydzielona kolumnami (stąd kościoły jedno, dwu, cztero a nawet pięcionawowe)
  • prezbiterium - część kościoła przeznaczona dla duchownych
  • antresola - pomieszczenie wydzielone z przestrzeni parteru nie stanowiące osobnej kondygnacji.
  • empora - wydzielona część kościoła dla chóru, który siedzi wysoko na balkonie, antresoli w tylnej części
  • biforium - okno podzielone cienką kolumną, rzecz charakterystyczna w budowlach romańskich i gotyckich
  • kruchta - dobudowana do prezbiterium część kościoła, przedsionek

Inne elementy architektury o których warto wiedzieć

Budowle i inne grubsze sprawy
  • kasztel
  • bazylika
  • … i jeszcze   
  • ryzalit - część budynku wyciągnięta przed jego front, wystająca - albo po środku albo po obu bokach, ale o wysokości całego budunku
  • wykusz - taki ryzalit ale tylko na części wysokości - np. przez jedno piętro
  • kamienica - kilkukondygnacyjny budynek zbudowany wzdłuż ulicy, którego fasada tworzy pierzeję (ToDo: poprawić)
  • familok - wielorodzinny dom mieszkalny nie przylegający do innego budynku.
  • fryz - ???
  • gzyms - ???
Drobiazgi, zdobienia, szczegóły
  • fasada - główna, ozdobna, szczególnie udekorowana ściana budynku
  • arktyka ~ murek ….. powyżej dachu… (->dopracować)
  • pierzeja – ciąg frontowych elewacji budynków ustawionych w szeregu
  • kapitel - to coś na górze kolumny, pilastra lub filaru
  • relief - płaskorzeźba
  • pilaster - płaski filar, który nie jest kolumną a tylko ozdobą jak kolumna wyglądający
  • dekoracja sgraffitowa - renesansowa technika zdobienia ścian, wydrapane dekoracje naścienne (patrz: zamek w Krasiczynie, ale też w na Nowym Świecie w Wawie)

Coś jeszcze

Style w architekturze kościołów w Polsce w kolejności epok:
  • romańskie i neoromańskie (XI wiek)
  • gotyckie i neogotyckie (XII-XV, a potem początek XX)
  • barokowe oraz zbarokoizowane (XVII, XVIII)
  • klasycystyczne (XIX i nieco wcześniej już też)
  • eklektyzm - dziwne połączenia, mieszane, pomieszane i wymieszane byle ładne (koniec XIX w.)
  • secesja - poszukiwania przełomu XIX i XX wieku
  • modernistyczne XX wiek, tak gdzieś od pierwszego powojnia a w XIX dalej bo modernizm jest fajny

Kategorie: _blog


Słowa kluczowe: architektura, transept, absyda, pilaster, empora, urbanistyka


Komentarze: (0)

Skomentuj notkę

Disclaimers :-) bo w stopce coś wyglądającego mądrze można napisać. Wszystkie powyższe notatki są moim © wymysłem i jako takie związane są ze mną. Ale są też materiały obce, które tu przechowuję lub cytuje ze względu na ich dobrą jakość, na inspiracje, bądź ilustracje prezentowanego lub omawianego tematu. Jeżeli coś narusza czyjeś prawa - proszę o sygnał abym mógł czym prędzej naprawić błąd i naruszeń zaniechać.