Data Paschy #2 (z cyklu: o kalendarzu)

1. Idą święta. Ale idą święta katolickie bo wielkanocne święta żydowskie właśnie dziś się zaczynają. Dziś właśnie jest Pascha, czyli Przygotowanie, dzień (choć właściwie to noc) w którym rodzina zabija baranka a potem zasiada do wieczerzy paschalnej przeżywając razem seder. A dlaczego dziś? Ano dlatego, że 14 nisan przypada w roku 5764 w dniu 5 kwietnia 2004. A jak to wyliczyć?
2. Dzień Przygotowania (Pascha) określony jest tak:

   W miesiącu pierwszym, czternastego dnia tegoż miesiąca o zmierzchu jest Pascha Pana.
   Księga Kapłańska 23.5

W kalendarzu żydowskim miesiąc pierwszy, to pierwszy miesiąc wiosenny. Do tego należy wiedzieć, że miesiące w kalendarzu żydowskim to miesiące księżycowe, każdy z nich rozpoczyna się po nowiu, a więc nisan w tym roku rozpoczął się 23 marca, bo wtedy właśnie nastąpił pierwszy nów po przesileniu wiosennym (20 marca). Skoro 1 nisan jest pierwszym dniem po nowiu, to 14 nisan przypada na pełnie księżyca, co nadaje tej nocy szczególny charakter.

• Schemacik objaśniający datę Paschy w kalendarzu żydowskim:
  
• Aby wyznaczyć datę Paschy należy albo używać programu komputerowego (Polecam Hebrew Calendar) albo być bacznym obserwatorem nieba. W dawnych czasach, w Izraeli Sanhedryn wysyłał na wzgórza za Jerozolimą 3 obserwatorów, którzy zdawali relacje co w nocy widzieli. Jeżeli dwóch z nich zeznało, że już widać księżyc to ustalano iż jest to pierwszy dzień miesiąca. Następnej nocy rozpalano na wzgórzach ogniska i tak cały Izrael (od Dan do Ber-Szeby) synchronizował kalendarz, gdyż miesiąc księżycowy może mieć 29 albo 30 dni.
• Pascha to pamiątka nocy, w której Izrael został wyzwolony z Egiptu, o czym czytamy w Exodus:

  Niech się każdy postara o baranka dla rodziny, o baranka dla domu. (...) Będziecie go strzec aż do czternastego dnia tego miesiąca, a wtedy zabije go całe zgromadzenie Izraela o zmierzchu. I wezmą krew baranka, i pokropią nią odrzwia i progi domu, w którym będą go spożywać. I tej samej nocy spożyją mięso pieczone w ogniu, spożyją je z chlebem niekwaszonym i gorzkimi ziołami. (...) Tak zaś spożywać go będziecie: Biodra wasze będą przepasane, sandały na waszych nogach i laska w waszym ręku. Spożywać będziecie pośpiesznie, gdyż jest to Pascha na cześć Pana.
  Księga Wyjścia 12:1-6-11

• Należy pamiętać, że żydowskie święta wielkanocne to 3 święta a nie jedno. W tym czasie Żydzi obchodzą:
  • Paschę - pamiątkę wyjścia z Egiptu (14 nisan);
  • Święto Przaśników - przeżywanie uświęcenia, chodzenia po pustyni z Bogiem a praktycznie nie jedzenie kwaszonego chleba (15 do 21 nisan).
  • Święto pierwszych plonów (dzień po szabacie w czasie tygodnia Przaśników).

  Szczegóły są opisane w 23 rozdziale Księgi Kapłańskiej.

• Jezus, w trakcie swojego pobytu na ziemi obchodził te święta. Ostatni raz obchodził je jako baranek paschalny, gdyż właśnie 14 nisan został zabity poprzez ukrzyżowanie.  W święto pierwszych plonów (dzień po szabacie) zmartwychwstał i to też ma swoje znaczenie.
• Jak się ma ukrzyżowanie do zmartwychwstania, a szczególnie problem 3 dni i 3 nocy opisałem kiedyś w tekście polemicznym na temat Wielkiego Piątku (1995). Później rozwinąłem to tu: /32476_wielki-piatek-i-moje-na-ten-temat-rozwazania 
• O tym jak się wyznacza datę katolickiej Wielkanocy napisałem 29 marca
• Jak się mają święta katolickie do żydowskich napiszę innym razem.

Kategorie: Wielkanoc, _blog

Słowa kluczowe: Wielkanoc, Pasha, Pesach, święta, kalendarz, prawosławie

Komentarze: (4)